Bez wody nie ma życia, to powszechnie znana prawda. Przez wieki ludzie czerpali wodę z wybijających źródeł. Wodociągi powstawały już w starożytności, jednak przez wiele stuleci człowiek nie zdawał sobie sprawy, że w krystalicznie czystej wodzie mogą być szkodliwe dla zdrowia bakterie. Współczesność to filtrowanie, a w zasadzie uzdatnianie wody, która płynie w domowych kranach.
Przez wiele lat uzdatnianie wody polegało na chlorowaniu, co czyniło wodę zdatną do picia, ale niesmaczną. Wiele badań dowodzi też, że chlor negatywnie wpływa na zdrowie. Kolejnym problemem jest twarda woda, która również źle wpływa na zdrowie oraz niszczy różne urządzenia typu pralki zmywarki, a armatura pokrywa się brzydkim osadem. Twardość wody powoduje zawarty w niej węglan wapnia.
Tabela twardości wody
Twarda woda to jeszcze jeden problem – trzeba używać więcej detergentów do tego by uzyskać ich skuteczność jak przy miękkiej wodzie. Twarda woda nie jest szkodliwa, ale herbata, czy kawa są na niej mniej smaczne niż wówczas, gdy robione są na wodzie miękkiej.
Należy mieć świadomość, że woda z kranu nie jest idealnie czysta i jest w niej sporo związków chemicznych, których lepiej nie spożywać systematycznie.
Obecnie istnieje wiele systemów uzdatniania wody, jednak nie wszystkie można zastosować w domu. W gospodarstwach domowych najczęściej stosowane są trzy rodzaje filtrów:
- wykorzystujące zjawisko odwróconej osmozy
- węglowe
- zmiękczające wodę
Jak działają najpopularniejsze filtry?
Odwrócona osmoza
Odwrócona osmoza jest metodą, która pozwala uzyskać prawdziwe czystą wodę. Jednak nie jest to najzdrowsza woda dla człowieka, ponieważ pozbawiona zostaje minerałów stąd wymaga ona ponownej mineralizacji. Metoda ta jest niestety dość „wodochłonna” i kosztowna, co oznacza, że aby uzyskać około 5 litrów krystalicznie czystej wody, trzeba przerobić nawet 90 litrów wody (większa część przechodzącej przez filtr wody trafia po prostu do ścieków).
Filtry węglowe
Filtry te oczyszczają wodę z zanieczyszczeń mechanicznych, mikrobiologicznych oraz chemicznych – usuwają także chlor, przez co poprawiają smak i zapach wody. Przy wkładach węglowych trzeba pamiętać o tym, żeby wymieniać je systematycznie według zaleceń producenta, zazwyczaj w odstępie kilkumiesięcznym.
Obecnie coraz częściej stosuje się złożone filtry węglowe mające dodatkowo filtry sedymentacyjne, a także lampy UV.
Zmiękczacze wody
Urządzenia zmiękczające wodę są bardzo przydatne i to zarówno w celu ochrony urządzeń AGD, jak również naszej skóry i włosów. W domach jednorodzinnych najczęściej takie urządzenie jest montowane w centralnym punkcie poboru wody. W mieszkaniu w bloku należy urządzenie zamontować w miejscu, gdzie woda jest doprowadzana do lokalu.
Rodzaje filtrów
Dzbankowe (np. Brita)
Najprostsze filtry stanowi po prostu dzbanek wyposażony w filtr węglowy. Ktoś, kto nie wierzy, że mały filtr węglowy może coś zdziałać, niech uświadomi sobie, że przy zatruciach szybkie podanie węgla leczniczego pozwala na usunięcie trujących substancji – węgiel w filtrach jest taki sam. Filtry dzbankowe oczyszczają wodę zaledwie częściowo. Dzbanki wymagają też stosunkowo częstej wymiany wkładów filtrujących.
Nakranowe (np. Aquafiltrer FCTS-FH2000)
Jak sama nazwa wskazuje filtry te montowane są przy kranie. Niewiele różnią się od filtrów dzbankowych, ponieważ w nich także zastosowany jest filtr z węgla aktywnego. Wymagają wymiany wkładów węglowych. Oczyszczają wodę z części związków chemicznych, a także mechanicznych.
Naszafkowe
Montowane na powierzchni szafki obok zlewu. Montowanie ich nie wymaga pomocy fachowca, gdyż jest to bardzo proste. W tego typu filtrach stosuje się technologię węglową oraz sedymentacyjną. Wymagana jest okresowa wymiana wkładów filtrujących.
Podzlewowe (np. UST-M RO5)
Montowane pod zlewem. Z jednej strony podłączane są do sieci, aby pobierały wodę, następnie woda po przejściu przez filtry jest wyprowadzana do trójdrożnego lub osobnego kranu. W tego typu urządzeniach są stosowane różnego rodzaju filtry: odwróconej osmozy, węglowe i czasami sedymentacyjne. Filtry podzlewowe najczęściej są montowane w mieszkaniach. Tu też konieczna jest wymiana wkładów w określonym przez producenta czasie.
Łazienkowe (np. Bluefilters AWF-SWR-KDF)
Filtry te montowane są w bardzo różnych miejscach (kran, przewód prysznicowy, umywalka). Bywają nawet słuchawki prysznicowe z wmontowanym filtrami, najczęściej węglowymi, a czasami z kwarcem i minerałami. Filtry łazienkowe zatrzymują chlor, tak więc woda do kąpieli jest dużo zdrowsza.
Centralne
Właściciele domów jednorodzinnych mogą i większości wypadków tak robią, że przy hydroforze montują zmiękczacze wody. Zresztą takie urządzenia są montowane w firmach typu restauracje czy pralnie. Założenie zmiękczacza uzdatnia wodę do picia, do mycia się, ale również ochrania instalację kanalizacyjną w znaczny sposób.
Parametry
Rynek oferuje setki rozmaitych filtrów. Czasami są to urządzenia małe (dzbanki z filtrem węglowym), a niekiedy skomplikowane urządzenia, w których woda przepływa przez kilka rodzajów filtrów i musi być mineralizowana, jeśli przechodzi przez filtr z odwróconą osmozą, która pozbawia ją minerałów. Użytkownik oczekuje, że odkręci kran i równym strumieniem, szybko popłynie z niego czysta woda. Dlatego wybierając filtr trzeba sprawdzić, czy ma on:
- dobrą wydajność - dziennie zużywasz od 200 do 400 litrów wody, tak więc decydując się na filtr montowany centralnie trzeba mieć to na uwadze. Dobry filtr kuchenny potrafi oczyścić nawet 200 litrów wody na godzinę. A na przykład membrany osmotyczne już taką ilość wody, czyli od 200 do 300 litrów wody, uzdatniają na dobę. Najbardziej profesjonalne filtry tego typu charakteryzują się wydajnością nawet do 3000 litrów na dobę.
- maksymalne ciśnienie pracy – trzeba być przygotowanym na to, że ciśnienie wody wypływającej z filtra będzie o wiele niższe niż ciśnienie wody wpływającej do filtra. Ciśnienie pracy filtrów wynosi 3,5 do 4 atmosfer.
- maksymalne ciśnienie uderzeniowe – jest to maksymalne ciśnienie, z jakim może bezpiecznie woda zostać wprowadzona do filtra: zazwyczaj jest to do 20 atmosfer.
- temperatura pracy – najczęściej urządzenia te mogą pracować od 2 do 50oC.
- rozmiary – im rozmiary filtrów są mniejsze, tym lepiej. Pamiętajmy jednak, aby niewielkie rozmiary urządzeń równocześnie pokrywały się z dobrą wydajnością.
- rozmiar przyłącza – ważne, aby pokrywał się z rozmiarem rurek.
- żywotność wkładów – wkłady sedymentacyjne i węglowe powinny być wymieniane co 2-4 miesiące, ale nie rzadziej niż co pół roku. Natomiast żywotność membran osmotycznych wynosi bagatela 3-5 lat.
- wydajność lamp UV – wynosi około 12 miesięcy.
Akcesoria dodatkowe
- baterie na oczyszczoną wodę (w domach gdzie cała woda jest filtrowana, nie jest to potrzebne),
- baterie trójdrożne
- wkłady
Ceny filtrów (średnio):
- dzbankowe: około 50 zł
- naszafkowe: 100-150 zł
- podszafkowe sedymentacyjno-węglowe: 130 – 320 zł
- z membraną osmotyczną: 300-500 zł
- bardziej skomplikowane, z wielostopniowym filtrowaniem wody – 5-6 tys. zł
