W ostatnim czasie opony wielosezonowe wyraźnie zyskały na popularności. Ich największą zaletą jest to, że zakładamy je raz i jeździmy cały rok, a nawet… kilka lat. Koszt dwukrotnej wymiany opon w ciągu roku to około 160-200zł, co niejednokrotnie stanowi równowartość 1/4 (lub więcej) ceny kompletu ogumienia. Kupując opony całoroczne zachowujesz pieniądze w kieszeni i oszczędzasz czas, który musiałbyś poświęcić w kolejce u wulkanizatora.
Dla kogo?
Dla kogo opony wielosezonowe będą najlepszym wyborem? Tych kryteriów jest kilka. Po pierwsze dla tych, którzy nie podróżują zbyt wiele i w czasie najtrudniejszych warunków pogodowych mogą pozostać w domu. Po drugie, jeśli mieszkamy na terenie, w którym raczej nie dochodzi do dużych nawałnic śniegu, a drogi przez większość roku są odśnieżone. Dotyczy to w szczególności mieszkańców dużych miast, gdzie infrastruktura drogowa jest w dobrym stanie. Jeśli mieszkasz na terenie górzystym, gdzie wiele dróg non stop zasypanych jest śniegiem – lepsze będą opony zimowe. Ostatni argument to oszczędność. Doświadczenie wielu kierowców pokazuje, że lepiej wybrać wysokiej klasy opony całoroczne, niż dwa najtańsze komplety opon sezonowych. Nie wspominając już o oponach bieżnikowanych bądź używanych.
Czym jest opona wielosezonowa?
Opona wielosezonowa ma za zadanie połączyć cechy opony letniej jak i zimowej. Musi więc dobrze odprowadzać wodę i gwarantować przyczepność na suchym asfalcie oraz posiadać lamele i miękką mieszankę, które poradzą sobie ze śniegiem. Opona letnia jest zbyt twarda w zimie, zaś zimowa – zbyt miękka w lecie. Opona wielosezonowa musi zachować jak najlepszy kompromis. Trzeba jednak wiedzieć, że w zależności od producenta, punkt ciężkości pomiędzy tymi parametrami znajduje się w nieco innym miejscu. Jedne z nich posiadają charakterystykę bardziej zimową (np. Uniroyal, Nexen, Nokian, Hankook, Nankang) inne zaś sprawdzają się lepiej w lecie (np. Michelin, Pirelli, Sava). Przed zakupem warto zastanowić się, w których warunkach przyjdzie nam podróżować częściej.
Parametry opony
Podstawowymi parametrami opony są wymiary. W przykładowym oznaczeniu 195/65 R15 91H mamy zawarte następujące informacje:
195 – jest to szerokość opony wyrażona w milimetrach
65 – jest to profil opony wyrażony w wartości procentowej (względem szerokości bieżnika)
R – oznaczenie opony radialnej
15 – rozmiar felgi w calach
91H – indeks nośności i prędkości, czyli maksymalne obciążenie opony i maksymalna prędkość, którą możemy bezpiecznie na niej rozwijać.
To jednak nie wszystko. Warto zwrócić uwagę także na klasy parametrów, np.:
- Efektywność energetyczna (opór toczenia) - mówi nam jak duże straty energii występują podczas jazdy. Miękka, odkształcająca się opona o licznych lamelach może generować większe straty. Odbija się to oczywiście na spalaniu samochodu. Czym wyższa klasa (A), tym opona jest bardziej efektywna energetycznie.
- Przyczepność na mokrej nawierzchni – ten parametr w dużym stopniu wpływa na nasze bezpieczeństwo. Świadczy o tym, jak szybko jesteśmy w stanie wyhamować z prędkości 80 km/h na mokrej nawierzchni. Czym wyższa klasa (A), tym lepiej.
- Hałas toczenia – wyrażona w decybelach głośność opony w trakcie jazdy. Parametrowi temu towarzyszy ikona głośnika z trzema kreskami oznaczającymi głośność. Opony z jedną kreską należą do najcichszych, a z trzema – do najgłośniejszych.
Niestety, nie wszystkie cechy są określone w parametrach opony. Nie znajdziemy na etykiecie informacji o odporności na aquaplaning (poślizg na warstwie wody), wytrzymałości, odporności na zużycie czy przyczepności na suchym asfalcie. Wszystkie te dane możemy jednak znaleźć w niezależnych testach prowadzonych przez różne ośrodki badawcze (np. DEKRA).
Lamele a twardość mieszanki
O tym, jak sprawdzi się opona wielosezonowa w różnych warunkach świadczą w dużej mierze dwie cechy – liczba lameli i miękkość mieszanki. Większość opon całorocznych konstruowana jest w ten sposób, że zachowuje się dużą liczbę lameli (czyli drobnych nacięć), podobnie jak w oponie zimowej, lecz stosuje twardszą mieszankę. Nieco innego typu rozwiązanie zastosowano w oponie Michelin CrossClimate. Bieżnik przypomina oponę letnią, czyli brakuje tam drobnych nacięć. Jak przystosowuje się do warunków zimowych? Za sprawą specjalnej mieszanki, która utwardza się w wysokich temperaturach i zmiękcza w niskich. Czym niższa temperatura, tym mocniej otwierają się lamele opony.
Trwałość
Nie da się ukryć, że kosztem kompromisu, który muszą osiągnąć opony wielosezonowe, jest ich trwałość. Zdzierają się one w lecie szybciej, niż opony letnie. Jeśli podróżujemy dużo, dodatkowo często zapuszczamy się w tereny górskie, lepiej zdecydować się na dwa komplety opon. To zwiększy nasze bezpieczeństwo i nie musi okazać się droższe. W czasie użytkowania dwóch kompletów opon (ok. 5 lat) i tak musielibyśmy zużyć dwa komplety opon całorocznych. Inaczej sprawa wygląda, gdy nie jeździmy zbyt dużo. Często jest tak, że po upływie 5 lat opony mają jeszcze głęboki bieżnik, jednak tracą swoje właściwości (np. elastyczność). W takim przypadku lepiej wybrać opony całoroczne i mieć pewność, że zdążymy je zużyć w czasie ich świetności.
Bezpieczeństwo jazdy to niezwykle ważna rzecz, więc wybieraj modele znanych producentów. Chińskie wynalazki w rewelacyjnej cenie i opony bieżnikowane omijaj szerokim łukiem. Niezależne badania pokazują, że niemal w każdych warunkach ich parametry są skandalicznie niskie.
