PODPOWIEDZI:

Historia ekspresów do kawy – Od prostych naczyń po nowoczesne maszyny

Historia ekspresów do kawy – Od prostych naczyń po nowoczesne maszyny

Ekspresy do kawy są dzisiaj popularnym artykułem gospodarstwa domowego. Wielu z nas nie może się rano bez nich obejść. Jednak przebyły one długą drogę, zanim trafiły na stałe do naszych domów. Zapoznaj się zatem z krótką historią ekspresów do kawy.

W dzisiejszych czasach naszą kawę często wypijamy z czarnego automatu wykonanego z tworzywa sztucznego, który jest pokryty wieloma przyciskami funkcyjnymi oraz migoczącymi światełkami, a podczas swojej pracy wydaje mnóstwo mniej lub bardziej przyjemnych dźwięków. Ranking ekspresów do kawy pokazuje masę takich maszyn.

Nowoczesne ekspresy do kawy są oczywiście bardzo praktyczne, ale przeszły naprawdę długą drogę, zanim zaczęły przypominać coś, co znamy dzisiaj.

kawa zrobiona z nowoczesnego ekspresu do kawy

Otóż jeszcze kilkaset lat temu kawą raczono się z wytłaczanych z mosiądzu przyrządów lub misternie zdobionych naczyń z ceramiki, a wszystko to podgrzewane palnikiem spirytusowym. Jednak same początki picia kawy były jeszcze skromniejsze.

W tym wpisie przyjrzymy się krótko ciekawej historii ekspresów do kawy.

Początki historii ekspresów do kawy

Przez setki lat robienie kawy było stosunkowo prostym procesem.

Prażone i zmielone ziarna kawy umieszczano w garnku lub patelni, do której dodawano gorącą wodę, a następnie przykrywkę do rozpoczęcia procesu zaparzania. Projektowano w tym celu specjalne garnki, których celem było zatrzymanie fusów przed wylaniem kawy.

Przeczytaj również: Jak dbać o ekspres do kawy?

Spotykane historyczne modele „dawnych ekspresów” posiadają płaskie i rozszerzone dno do połowu tonących fusów oraz ostro zakończoną wylewkę, która zatrzymuje pływające resztki. Inne spotykane projekty posiadają szerokie wybrzuszenie pośrodku garnka, które umożliwia łapanie fusów podczas nalewania kawy.

Według dostępnych danych to Turkowie jako pierwsi mniej więcej ok. roku 575 n.e. zaczęli parzyć kawę. Większość historii związanej z parzeniem kawy od tego momentu jest zapomnianej aż do momentu, gdy…

Kawa przybywa do Europy

Kawa po raz pierwszy stała się powszechnie dostępna w Europie około połowy XVII wieku, w wyniku ekspansji międzynarodowego handlu morskiego. Najwcześniejsze metody parzenia kawy w Europie polegały na gotowaniu kawy wraz z wodą, z opcjonalnym etapem filtrowania fusów. W rezultacie powstawał zbyt gorzki i niesmaczny napój, który na ogół nie dostarczał wspaniałych doznań kawowych.

czarna kawa w filiżance

Wszystko zmieniło się we Francji około 1710 roku, gdy wprowadzono proces parzenia naparu. Proces ten polegał na podgrzaniu zmielonej kawy (zwykle zapakowanej w lnianej torebce) w gorącej wodzie aż do uzyskania pożądanej siły naparu. W tej epoce „ekspres do kawy” był metalowym naczyniem używanym głównie do nalewania zaparzonej kawy poprzez wylewkę albo przez jeden lub więcej króćców wystających z korpusu naczynia.

A teraz takie ekspresy są na topie:

Francuzi mają duży wkład w przyszły rozwój ekspresów do kawy

W ciągu XVIII wieku kultura picia kawy i technologie z nią związane nadal ewoluowały. Opracowano bardziej złożone metody oddzielania zmielonej kawy od naparu – niektóre z nich obejmowały pomysłowe mechanizmy śrubowe.

W tym okresie powstawały także coraz bardziej skomplikowane urny kawowe. Niektóre z nich wydawały kawę z komory wewnętrznej oraz gorącą wodę z warstwy zewnętrznej, która równocześnie służyła do utrzymania ciepła kawy. W rzeczy samej wiele innowacji z tamtych czasów zaprojektowano tak, aby kawa zatrzymywała swoje ciepło na dłużej. Osiągano ten cel poprzez wprowadzenie otaczającej garnek warstwy izolacyjnej z wodą lub powietrzem albo lampy spirytusowej umieszczonej w samym środku podstawy (niekiedy stosowano oba te rozwiązania).

Mniej więcej w tym czasie w Europie coraz większą popularność zyskiwała opinia, że kawa nie powinna być gotowana. Jednym z głównych zwolenników tej idei był Jean Baptiste de Belloy, arcybiskup Paryża. W proponowanej przez niego metodzie parzenia kaw dwie komory są ustawiane jedna na drugiej, z filtrem płóciennym umieszczonym pomiędzy komorami. Drobno zmieloną kawę wsypuje się do górnej komory, a następnie zalewa wrzącą wodą. Podczas parzenia kawa powoli skapuje do dolnej komory, z której jest następnie podawana.

W tym przypadku powolność procesu parzenia często skutkowało dość letnią temperaturą kawy, ale genialne umysły z tamtych czasów wkrótce zaczęły pracować nad rozwiązaniem tego problemu. Amerykański naukowiec i poszukiwacz przygód Benjamin Thompson wynalazł zaparzacz z izolacyjną powłoką wodną z sitkiem, które automatycznie ubijało kawę. Jego osiągnięcie stało się wzorem dla przyszłych innowatorów.

Benjamin Thompson napisał także esej „Doskonałe właściwości kawy i sztuka przyrządzania jej w najwyższej perfekcji" (Excellent Qualities of Coffee and the Art of Making it in the Highest Perfection), w którym to opowiadał się za tym, iż kawa nie powinna być zagotowywana.

różne rodzaje kaw ze wzorami

Przełom w XIX i XX wieku

Dopiero w drugiej połowie XIX wieku powstała maszyna, która przypominała współczesne nam ekspresy do kawy. Ze względu na rozwój kawiarni, które zyskiwały coraz większą popularność, zaistniała konieczność wprowadzenia szybszych metod parzenia kawy. Ów ekspres posiadał duży zbiornik na wodę, która była podgrzewana gazem. Do samego wytwarzania kawy wykorzystywana była także para wodna.

Początek XX wieku przyniósł także ekspres kawiarniany – wynalazł go Włoch Luigi Bezzera. Sama wytwarzana kawa była wysokiej jakości, jednak ekspres pozwalał zaparzyć tylko jedną filiżankę.

Właśnie w tym czasie nastąpił dynamiczny rozwój. Zanim przejdziemy do czasów bardziej nam współczesnych, warto jeszcze wspomnieć o niejakim Achille Gaggia. Niedługo po II wojnie światowej pokonał on barierę 2 barów ciśnienia pary wodnej, jaką udawało się osiągnąć we współczesnych mu ekspresach – sprawiało to tym samym, że kawa smakowała znacznie gorzej. Gaggia dzięki użyciu tłoku sprężynowego uzyskał wynik 10 barów. Kawa była dzięki temu gęstsza, co w późniejszych czasach zaczęło być standardem.

Kolejna większa rewolucja przyszła w roku 1961, gdy został wydany ekspres ciśnieniowy Faema E61. Urządzenie to posiadało pompę hydrauliczną, która pozwalała na stworzenie najwyższej jakości włoskiego espresso. 40 lat później wydano na rynek Faema E61 Legend, który został… legendą. Nowy ekspres stał się bardzo popularny, a specjaliści uznali go za najlepsze narzędzie do przygotowywania włoskiego espresso.

I po jakimś czasie ekspresy dotarły do nas

Same ekspresy jako przyrząd codziennego, domowego użytku zaczęły zyskiwać popularność dopiero w latach 70. XX wieku. Teraz niemal każdy może cieszyć się wysokiej jakości kawą w swoim zaciszu domowym i nie musi do tego posiadać wielkiej, mosiężnej, napędzanej parą maszynerii.

Sprawdź również:

blog comments powered by Disqus
Historia ekspresów do kawy – Od prostych naczyń po nowoczesne maszyny